حنجره چیست؟
آشنایی با ساختار حنجره و تأثیر آن بر تولید صدا
حنجره، به عنوان جعبهی مولد صدا، یک عضو لولهشکل است که در قسمت جلوی گردن و مقابل مهرههای سوم، چهارم، پنجم و ششم گردنی واقع شده است. علاوه بر این، حنجره یکی از اجزای حیاتی لولههوایی است که به سوی بالا از طریق حلق و به سوی پایین از طریق نای متصل میشود.
برای تشخیص موقعیت حنجره، میتوانید خط وسط جلوی گردن را از بالا به پایین لمس کنید تا به برجستگی نسبتاً مشخصی برسید. این برجستگی، که به نام “سیب آدم” شناخته میشود، به یکی از غضروفهای حنجره تعلق دارد و معمولاً در مردان بیشتر مشخص و کمی پایینتر از زنان و کودکان قرار دارد.
ابعاد حنجره بر حسب سن و جنس افراد متغیر است. اسکلت حنجره از چند غضروف تشکیل شده است که توسط رشتههای عضلانی به یکدیگر متصل هستند و با حرکت خود اعمال حنجره را انجام میدهند. علاوه بر غضروفها و عضلات، حنجره شامل قسمتهای دیگری نیز است از جمله اعصاب مغزی، رگهای خونی و … که این قسمتها همراه با عضلات و غضروفها، ساختار اصلی حنجره را که به شکل لولهای است، تشکیل میدهند.
غضروفهای حنجره شامل سه غضروف منفرد و سه غضروف زوج است. یکی از غضروفهای منفرد حنجره، غضروف تیروئید نام دارد. این غضروف بزرگترین غضروف حنجره است و به شکل یک کتاب نیمهباز است که در قسمت جلویی گردن قرار دارد و در مردان زاویه 90 درجه و در زنان 120 درجه را تشکیل میدهد. برجستگی ناشی از این زاویه را سیب آدم نامیده میشود.
غضروف انگشتری نیز یکی دیگر از غضروفهای منفرد حنجره است. این غضروف در قسمت عقب حنجره وسیعتر از قسمت جلو واقع شده و به همین دلیل شبیه یک حلقه انگشتر است. طول و عرض این غضروف حدود 2 سانتیمتر و ضخامت آن تقریباً 3 میلیمتر است. این غضروف در قسمت پایین غضروف تیروئید قرار دارد. غضروف هرمی نیز یکی از غضروفهای زوج حنجره است که شکلی شبیه هرم دارد و به غضروف انگشتری متصل میشود. سایر غضروفهای حنجره شامل غضروف اپیگلوت، قرنی و میخی نیز میباشند.
عضلات حنجره را میتوان به دو دسته تقسیم کرد:
عضلات بیرونی: عضلات بیرونی شامل عضلاتی نازک و روبانی است که اقسام مختلف حنجره را به استخوانهای مجاور مانند جناغ سینه متصل میکنند. این عضلات مسئول حرکت حنجره به عنوان یک واحد کلی هستند، بنابراین موقعیت کل حنجره را در گردن تغییر میدهند و باعث بالا و پایین رفتن حنجره میشوند.
عضلات درونی: عضلات درونی به عضلاتی گفته میشود که غضروفهای حنجره را به هم وصل میکنند و مسئول حرکت غضروفها در ارتباط با یکدیگر هستند. حرکات این عضلات موجب ایجاد صدا میشود و در موقع بلع غذا نیز مانع ورود غذا به داخل ریهها میشوند و در نتیجه از ایجاد مشکلات تنفسی جلوگیری میکنند.
تارهای صوتی حقیقی یا تارهای صوتی مولد صدا، شامل دو نوار ظریف عضلانی-مخاطی هستند که از یک سر به هم چسبیده و به غضروف هرمی متحرک حنجره متصل میشوند و در نهایت شکلی شبیه به حرف “V” انگلیسی در داخل لوله حنجره را تشکیل میدهند. طول تارهای صوتی حقیقی در افراد مذکر معمولاً بین 23 تا 27 میلیمتر است و در خانمها تقریباً سه پنجم این مقدار است.
علاوه بر تارهای صوتی حقیقی، حنجره دارای تارهای صوتی دیگری به نام تارهای صوتی کاذب است. این تارهای صوتی کاذب به عکس تارهای صوتی حقیقی، در حالت استراحت کامل به سر میبرند و در تولید صدا نقشی ندارند. این تارها که در قسمت بالایی تارهای صوتی حقیقی قرار دارند، از یک سر به غضروف تیروئید و از سر دیگر به غضروفهای هرمی متصل هستند. این تارها در اعمالی مانند بستن راه هوا و جلوگیری از ورود مواد خارجی به حنجره کمک میکنند.